ASML Ja, nieuwe politieke samenwerking nee!

Leestijd - 10 minuten
Hans van de Looij
Vicefractievoorzitter - 21-12-2022

ASML mag van de Veldhovense gemeenteraad de door haar gewenste uitbreiding op de Run 7000 gaan uitvoeren. Op 20 december stemden 28 raadsleden (alleen Jolanda van Hulst van Senioren Veldhoven niet) voor het bestemmingsplan, dat dit mogelijk moet maken. Zonder enige wijziging van dit voorstel. En wat GBV betreft: gelukkig maar!

Heeft GBV dan geen oog en oor voor de belangen van de omwonenden, die zich op een aantal punten niet konden verenigen met het door het college voorgestelde bestemmingsplan? Natuurlijk wel. Vertegenwoordigers van onze fractie hebben hierover ook een aantal als prettig ervaren gesprekken gevoerd met buurtbewoners. En in de raadsvergadering heeft ons raadslid Youri van Oorschot zelfs nog een constructieve suggestie gedaan in relatie tot de zichtlijnen vanuit een aantal straten. Een suggestie, waarvan verantwoordelijk wethouder Caroline van Brakel zei die ook zeker mee te zullen nemen bij de uitwerking van de plannen.Maar GBV wil wel eerlijke verwachtingen wekken en geen vage beloften doen voor de bühne. Bij het programma EenVandaag werd gesteld dat 67 % van de mensen vindt, dat politici moeten durven doorpakken en ook besluiten nemen, waar niet iedereen het altijd mee eens zal zijn vanwege het algemeen belang. Dat is nu precies waarom het hier gaat.

Uiteraard moet ASML oog hebben en houden voor haar buren bij het realiseren van uitbreidingen. Dat vindt GBV niet meer dan normaal. Zorgen bij omwonenden over bouwhoogtes, lichthinder, verkeersoverlast en geluidshinder moet je serieus nemen. Maar naar ons idee gebeurt dat ook en is het college er in geslaagd om dit in ruim voldoende mate bij het bedrijf onder de aandacht te krijgen. Getuige de eerdere aanpassingen van het bestemmingsplan, de toezeggingen van ASML die op schrift zijn gezet en de uitspraken van de belangrijkste baas van ASML (Peter Wennink), die heeft gesteld ‘goede buren’ te willen zijn. GBV heeft er dan ook alle vertrouwen in, dat ASML haar beloftes zal nakomen en dat het college dat goed zal bewaken.

Tegelijk moeten we niet naïef zijn. Het belang van ASML is immens en overstijgt niet alleen dat van Veldhoven, maar zelfs onze landsgrenzen. Dit betekent heel concreet, dat we ook moeten beseffen dat de gemeente het bedrijf optimaal moet faciliteren, waar mogelijk. Zouden we dit niet doen, dan valt met recht te vrezen voor het behoud van onze gemeentelijke zelfstandigheid. Het H-woord zal dan spoedig klinken: voeg Veldhoven maar bij Eindhoven, Veldhoven toont onvoldoende bestuurskracht. Vandaar onze verzuchting in de eerste alinea: gelukkig maar!

Een aantal coalitiepartijen heeft voor de verkiezingen zwaar ingezet op het item ‘burgerparticipatie’. Dat moest anders en beter, de mensen serieus nemen. Maar hoe ga je dan nu hiermee om? Veel omwonenden vonden blijkbaar, dat ASML niet ver genoeg ging in haar toezeggingen. Maar ja, het plan aanpassen en daarmee het eigen college voor een moeilijk blok zetten en ASML frustreren, dat was dan ook wel weer lastig. Dus kwamen ze met een gezamenlijke motie, waarin het college werd verzocht om erop toe te zien dat:

1. De bouwhoogte niet wordt overschreden, meer dan is toegestaan
2. De geluidszone wordt verlegd, zoals door ASML is toegezegd

Maar: dat is al de taak van het college! Bewaken, dat men zich aan de regels houdt en toezeggingen nakomt! Kortom, deze motie was puur voor de bühne en stelde inhoudelijk niets voor. En was enkel bedoeld om te maskeren, dat de coalitiepartijen ook niets inhoudelijks meer voor de omwonenden konden of wilden doen. Wat GBV hierbij dwars zat, was simpel dit: Ben daarover dan eerlijk naar de mensen toe! Wek geen verwachtingen, die je niet waar kunt maken. Vertel eerlijk hoe het zit. Daar heeft iedereen recht op. Daarom stemde GBV voor het bestemmingsplan en tegen deze motie!

De zogenaamde nieuwe benadering vanuit de coalitie van burgerparticipatie bleek dus, zoals door ons al verwacht, niet zoveel andere resultaten op te leveren voor de indieners van zienswijzen. Maar op nog een ander punt viel GBV iets op.

Bij het aantreden van deze nieuwe coalitie werd toch vooral ook benadrukt dat het allemaal anders zou worden in de politieke arena: veel meer dualisme en niet langer de 14-13 situatie (altijd coalitie tegen oppositie). Welnu, daar blijkt ook in dit dossier weer weinig van terecht te komen. Immers, de gezamenlijke motie die werd ingediend, was nadrukkelijk zo voorzichtig geformuleerd om het eigen college toch maar vooral niet voor de voeten te lopen. Dat dit van te voren goed is afgestemd, lijkt meer dan aannemelijk. Overigens, dat begrijpt GBV, wij zouden dat ook gedaan hebben. Maar praat dan niet zoveel over dualisme. Want dat blijkt hieruit zeker niet.

Maar, misschien nog opvallender, eerder werd al in de media gemeld dat de coalitiepartijen zouden gaan overleggen hoe bij deze kwestie in te steken. Inderdaad, u leest dit goed: de coalitiepartijen, niet alle partijen. GBV is tenminste niets gevraagd in dezen! En dan komt er vervolgens een motie van de 4 coalitiepartijen, die inhoudelijk evenmin met de oppositie is afgestemd. Ja, wij werden daarna uitgenodigd er ons bij aan te sluiten; tekenen bij het kruisje! Dat had de vorige coalitie eens moeten doen! Openlijk toegeven tevoren de zaak in achterkamertjes te regelen met de meerderheid. De wereld was te klein geweest bij bepaalde partijen en personen! Het 14-13 verhaal (nu dan 16-13) is blijkbaar nog niet over. Mooie woorden hierover blijken tot nu toe loze kreten!

GBV blijft ondanks dit alles zichzelf, uitgaande van haar eigen verhaal. En dat is het eerlijke verhaal, waar onze inwoners recht op hebben. Daarbij blijven we in alle redelijkheid positief-kritisch de balans zoeken tussen de diverse belangen. Daarbij alle (college-)voorstellen, die op tafel komen, beoordelend op inhoud. Plannen, die goed zijn in onze ogen, zullen ook in de toekomst onze steun krijgen.

Hans van de Looij
Raadslid GBV