Veldhovense zelfstandigheid helemaal niet in gevaar door jeugdzorg!

Leestijd - 5-10 minuten
Eric van Doren
Raadslid - 11-11-2017

De heer Rooijakkers (fractievoorzitter PvdA-Veldhoven) gaf in het ED met zijn ingezonden brief namens de PvdA fractie blijk van een buitengewoon slecht begrip van de bestuurlijke situatie waarin Veldhoven zich  bevindt. Het enige waarin hij gelijk had was de conclusie: er moet wel wat gebeuren. En dan bedoelen we ten aanzien van de bekostiging van de jeugdzorg. Daarom vinden wij het van belang helder te vertellen waar de discussie rond de begrotingsbehandeling nu feitelijk over ging (of over had moeten gaan).

Zoals zoveel gemeenten kampt Veldhoven met een groot tekort op Jeugdzorg. Maar hoe komt dat? Het Rijk schroefde dit jaar het budget van oorspronkelijk 9,8 miljoen (in 2015) terug naar 7,4 miljoen. Dus 2,5 miljoen minder! Terwijl het helemaal niet zeker was dat een lagere instroom van nieuwe cliënten met 25 % realistisch en realiseerbaar was! Zonder deze absurde korting was er geen enkel financieel probleem geweest voor Veldhoven.  Maar daarbij komt nog, net zoals in bijna alle  omliggende gemeenten, dat het aantal jeugdzorg-cliënten alleen maar stijgt, hetgeen ook in lijn ligt met diverse maatschappelijke ontwikkelingen. Denk bijvoorbeeld aan het aantal vechtscheidingen, waarvan kinderen de dupe worden en de complicaties bij het passend onderwijs. Er is eerder meer jeugdzorg nodig dan minder!

En wie stonden ook alweer aan het roer van het Rijk in de afgelopen jaren? Wie hebben deze belachelijke korting mede ingevoerd? Jawel, oa. minister Asscher (sociale zaken, PvdA), staatssecretaris Van Rijn (zorg, PvdA) en minister Dijsselbloem (financiën, PvdA). Laat de heer Rooijakkers deze opsomming maar eens goed tot zich nemen als hij vindt te moeten wijzen naar andere bestuurders. Zijn partij is vooral mede debet aan de ontstane jeugdzorg-problematiek, laat dat helder zijn!

De extra cliëntengroei is overigens ook pas heel laat duidelijk geworden. Dit is verklaarbaar door een aantal factoren: Veldhoven gaat slechts in 33% van de gevallen zèlf over de beschikkingen voor Jeugdzorg. Alle andere doorverwijzingen vinden buiten medeweten van de gemeente plaats door huisartsen, jeugdbescherming, rechters etc. De gemeente krijgt hier echter wel de factuur voor. En die mag tot 5 jaar na dato verzonden worden (vijf jaar, dat leest u goed). Ook dit is Rijksbeleid!

Hoe kan een gemeente op inhoud sturen als de aantallen pas zo laat bekend worden? Dat is dus moeilijk gebleken. Bij de begroting werd nog uitgegaan van de gegevens over 2016 en gedacht dat we de zaken goed voor elkaar te hadden. Deels kon het tekort opgevangen worden binnen het sociaal domein. Daarnaast trof het College voor 1,5 miljoen aan maatregelen in de begroting om de tekorten te compenseren. Maar de jeugd moet in Veldhoven wel te allen tijde de juiste adequate zorg kunnen krijgen, dat was steeds het uitgangspunt van college en voltallige raad.

Kort voor de begrotingsbehandeling werd duidelijk dat er nóg meer cliënten en dus kosten zijn over 2015 en 2016 dan we tot nu toe wisten. Het startpunt voor de begroting voor wat betreft Jeugdzorg bleek te laag ingeschat. Het College heeft daarover meteen een brandbrief naar de Raad gestuurd, maar kon – gelet op de korte duur voor de behandeling – niet anders dan dat extra tekort van 2,1 miljoen verrekenen via de algemene reserve.

Dit is geen duurzame oplossing en dat snapt iedereen. Daarom werd afgesproken met de Raad om in januari in een extra werkoverleg  met elkaar te praten over aanvullende maatregelen. De realiteit is echter ook: als de Rijksoverheid niet tot inzicht komt dat de kortingen op Jeugdzorg die aan gemeenten zijn opgelegd niet realistisch zijn, kampen we meerjarig met een financieel probleem net zoals heel veel van de ons omringende gemeenten.

Om vervolgens te concluderen dat daarmee dan de zelfstandigheid van Veldhoven gevaar loopt, is klinkklare onzin en bangmakerij. Iedereen die de krant leest, weet dat Eindhoven nog veel meer (vele, vele miljoenen!) tekort komt in het sociale domein.  De hele begroting is in Veldhoven op orde en op één post gaat het vanwege Rijksbezuinigingen en verhoogde instroom van cliënten mis. Een terrein waarbij de gemeente zelf niet aan veel knoppen kan draaien. Maar we gaan op hele korte termijn goed samen kijken wat we wel kunnen beïnvloeden de komende periode. En daarnaast een klemmend beroep doen op het Rijk om het ‘objectieve verdeelmodel voor Jeugdzorg’ nog eens goed tegen het licht te houden. Verder kan Veldhoven het prima zelf!