Op 21 december 2021 was het dan eindelijk zover: de gemeenteraad keurde met grote meerderheid het bestemmingsplan en beeldkwaliteitsplan Slot-Oost goed. Alleen de fractie Senioren Veldhoven stemde tegen, alle overige fracties waren voor het plan. De weg is nu vrij voor Ballast Nedam om 59 woningen in dit gebied te gaan bouwen.
Slot-Oost is het noordoostelijk deel van de wijk Zeelst, gelegen tegen de Hovenring aan. De geschiedenis van dit gedeelte van Zeelst gaat tamelijk ver terug. In de jaren ‘80 van de vorige eeuw ontstond het idee om hier woningen en kantoren te gaan bouwen. Op 22 april 1993 meldde het ED dat er een bestemmingsplan naar de provincie was gestuurd, waarin onder meer toestemming werd gevraagd om 42 woningen en een aantal kantoren (waaronder een kantoortoren van 35 meter hoog) te mogen bouwen. De eerste woningen (Fase I) werden medio jaren ‘90 gerealiseerd, van de kantoren werd allengs duidelijk dat die er niet mochten komen van de provincie.
Rond 2000 kwam wethouder Van de Werf met het plan om i.p.v. kantoren woningen te gaan bouwen in de vorm van een woontoren van 80 meter hoog op de hoek bij de Hovenring en een zestal kleinere torens langs de Heerbaan. Het resultaat? Veel verzet vanuit de wijk en een hoop politiek gedoe. Het plan kwam niet voorbij de gemeenteraad.
In december 2002 nam de raad via een amendement van VSA het besluit dat er 60-120 woningen mochten komen, waarbij de toren op de hoek maximaal 50 meter hoog mocht worden. Op basis hiervan hebben de achtereenvolgende wethouders Van Lisdonk, Kootkar en Tops gewerkt aan plannen om dit stukje Veldhoven af te ronden. Zonder resultaat! De bewoners vonden de toevoeging van het aantal woningen telkens teveel van het goede en bleven zich verzetten tegen alle plannen, die ter tafel kwamen. En de politiek ging daarin telkens mee.
In 2013 meldde Ballast Nedam zich bij het College. Men had interesse om te bezien of de bouwvolumeafspraak die dit bedrijf had in Veldhoven ingevuld zou kunnen worden in Slot-Oost. Net voor het aantreden van een nieuw College in mei 2014 werd hierover met Ballast een Intentieverklaring gesloten. Inmiddels waren er in 2009 nieuwe kaders door de Raad geformuleerd.
De nieuwe wethouder Wonen – ondergetekende dus – kreeg project Slot-Oost op zijn bordje. Gezien de voorgeschiedenis mogelijk geen eenvoudig dossier. Maar de insteek was van meet af aan helder: een plan moet voldoen aan de kaders, die door de raad in 2009 waren gesteld. Anders komt het niet op de bestuurstafels van College en Raad. Daarmee gingen gemeente en Ballast aan de slag. In 2018 werd de Raad nog een keer in de gelegenheid gesteld de kaders bij te stellen, maar daarvan werd geen gebruik gemaakt.
Met deze uitgangspunten als harde voorwaarde werd de participatie ingevuld middels een viertal bijeenkomsten voor (toekomstige) bewoners. Waarin zij de gelegenheid kregen inhoudelijke input te geven. Waarbij nadrukkelijk het vertrekpunt was en bleef: aan de uitgangspunten van de Raad kan niet getornd worden!
Op 19 januari 2021 stelde het College het stedenbouwkundig plan vast. Er komen 59 grondgebonden woningen: 19 rij- en hoekwoningen, 30 tweekappers en 10 vrijstaande woningen. Hiervan behoort 22 % tot de categorie sociale koop. Autoverkeer wordt ontsloten via het meest oostelijk gelegen wegdeel van het Gareel naar de Kruisstraat. Het Gareel wordt daartoe verbreed op gemeentegrond. Alles uiteraard conform de randvoorwaarden van de Raad.
Een veel gehoorde klacht tijdens het hele proces was steevast: de gemeente luistert niet! Nou, me dunkt dat er geluisterd is:
- Van een eerder plan met hoge woontorens en rond de 150 woningen is door toedoen van de bewoners de politiek bereid geweest het plan steeds verder te versmallen tot uiteindelijk 40-60 grondgebonden woningen. En let wel: de gemeente heeft hierin nu ook woord gehouden. Terwijl het in deze tijd van woningnood zeker ook verdedigbaar zou zijn geweest nieuwe kaders op te stellen en een veel groter aantal woningen in de vorm van appartementen te gaan bouwen in Slot-Oost. Laat dat ook eens gezegd zijn.
- Slechts 43 % van de grond wordt uitgegeven terwijl dat normaal 55 % is. Dit om zoveel mogelijk aan bewoners tegemoet te komen in het behoud van groen.
- Het streven naar 30 % sociale woningbouw werd verlaagd naar 22 % sociale huur. Op verzoek van de bewoners werd dit nog gewijzigd in sociale koop.
- De grotere woningen van het nieuwe plan sluiten aan op de huidige woningen.
- De toegestane bouwhoogte van de nieuwe woningen werd naar aanleiding van bezwaren verlaagd van 12,5 naar 11,5 meter.
- De participatiemogelijkheden waren ruim: maar liefst 4 bijeenkomsten werden hiertoe georganiseerd.
Er is dus juist enorm goed geluisterd. Maar een plan moest wel voldoen aan de kaders van de raad. En dát wilden sommige mensen nu eenmaal niet horen. Dan houdt het wel een keer op. Samenspraak is immers nu eenmaal niet gelijk aan: ik moet volledig mijn zin krijgen, want dan wordt er in Veldhoven in de toekomst geen enkel plan meer gerealiseerd.
Deze wethouder wonen is er bijzonder trots op dat het uiteindelijk toch is gelukt om een bestemmingsplan met succes door de Raad te krijgen. Niet in de laatste plaats door de tomeloze inzet van de medewerkers van de gemeente en Ballast Nedam. Eindelijk kan de wijk Slot-Oost op een passende manier worden afgerond. Dat wordt zo langzamerhand ook tijd.
Hans van de Looij
Wethouder wonen