Verstedelijking in Veldhoven, wat houdt dat in?

Leestijd - 10 minuten
Hans van de Looij
Vicefractievoorzitter - 02-05-2021

Druk op de woningmarkt

Vanaf 2015, na het herstel van de woningbouwcrisis, werd de druk op de woningmarkt steeds groter. Er bleek steeds duidelijker, dat er zich een oplopend tekort aan woningen openbaarde. Niet alleen in Veldhoven, maar in grote delen van het land. Uit de bocht vliegende prijzen van koopwoningen (en daarmee samenhangend van bouwgrond), snel oplopende huren in de vrije sector, steeds langere wachttijden bij woningcorporaties en vermindering van aanbod van sociale huurwoningen en starterswoningen. En dan is deze opsomming waarschijnlijk nog niet eens compleet. We beperken ons in de rest van dit verhaal even tot Veldhoven en de regio.

Snel bouwen

Iedereen in deze regio van het Stedelijk Gebied Eindhoven (kortweg SGE) is zich terdege van de problematiek. En ziet in feite ook maar een adequate oplossing: er moet zo snel mogelijk meer gebouwd worden. Er moeten simpelweg meer woningen, al dan niet van tijdelijke aard, beschikbaar komen en liefst zo vlug mogelijk.

Nu is vlug in de bouwwereld een relatief begrip. Alleen al het wijzigen van een bestemmingsplan, dat woningbouw op bepaalde plekken mogelijk moet maken kost tenminste een jaar met alle te doorlopen procedures. Waar nog gemakkelijk een jaar bijkomt als er bezwaren zijn die door de Raad van State beoordeeld moeten worden.

En dan hebben we het nog niet over bouwkosten, grondkosten en duurzaamheidseisen, die invloed hebben op planvorming en uitvoering.

De Woondeal en de Woningbouwversnelling (WBV)

Begin 2019 sloot de SGE met het ministerie van BZK een overeenkomst: De Woondeal. De intentie werd uitgesproken dat onze regio in 5 jaar tijd 27.000 reguliere woningen en 1.000 flexwoningen versneld zou gaan bouwen. De meeste zouden daarbij landen in Eindhoven (15.000) maar ook Veldhoven besloot haar steen bij te dragen. Het streven werd om in de komende 5 jaar geen 1.000 maar 2.000 woningen versneld te gaan bouwen. Een gedeelte in Zilverackers, een gedeelte daarbuiten. Begin 2020 werd dit streven door de gemeenteraad bekrachtigd en de Woningbouwversnelling werd het doel.

Forse doelstelling

Vergis je niet, dit is een forse opgave voor Veldhoven! Want iedereen moet beseffen, dat we normaal gesproken jaarlijks zo’n 100-150 nieuwbouwwoningen realiseren. En dat er nu op wordt gekoerst om er gemiddeld 400 per jaar te realiseren gedurende 5 jaar. Waarbij de meeste natuurlijk opgeleverd zullen worden in het tweede gedeelte van deze periode vanwege het feit dat grotere bouwprojecten veel tijd vragen, zowel qua planvorming als uitvoering zoals hierboven al gezegd.

Wat betekent dit nu voor de verstedelijking van Veldhoven

Een ding moet daarbij helder zijn: om deze grote aantallen woningen te realiseren, zullen we de hoogte in moeten. Dat kan om een aantal redenen niet anders. Op de eerste plaats hebben we na de realisatie van Zilverackers geen uitbreidingsmogelijkheden meer aan onze gemeentegrenzen. Bovendien gaat het Rijks- en Provinciale beleid uit van de ladder van duurzame verstedelijking. Die houdt kort door de bocht in dat gemeenten eerst moeten inbreiden, voordat uitbreiding wordt toegestaan. Dat we Zilverackers überhaupt nog mogen bouwen, is te danken aan de goede samenwerking in het SGE. Daar hebben de gemeenten samen bij de provincie erop aangedrongen dat het niet redelijk zou zijn om reeds lang bestaande bouwplannen (zoals Zilverackers) te schrappen. Daaraan is gelukkig gehoor gegeven.

Bouwhoogtes toch nog een ding in Veldhoven

Recente ervaringen hebben laten zien, dat er in Veldhoven bij sommige mensen weerstand bestaat tegen bouwplannen, waarbij sprake is van hoogbouwaccenten. Op zich is dat wel begrijpelijk in bepaalde gevallen. Maar we ontkomen hier niet aan, willen we in de komende jaren genoeg woningen kunnen toevoegen aan de totale woningvoorraad in Veldhoven. Veldhoven is geen dorp meer, maar een stad met (gelukkig!) nog dorpse karaktertrekken. Waar we overigens zuinig op moeten zijn. Natuurlijk, op sommige plekken moet je geen hoogbouw willen. Te denken valt aan de oude dorpskernen. Maar ook niet in Zilverackers, omdat dit gebied juist is neergezet bij de provincie als overgangsgebied van stedelijk naar landelijk gebied. Daar echte hoogbouw plannen is in strijd met de bedoelingen van deze uitbreiding.

Hoe is de situatie nu met betrekking tot bouwhoogtes

Op dit moment geldt nog de afspraak over de bouwhoogtes, dat die per plan afgewogen zullen worden. Dit mede om de opgave van de Woondeal en de Woningbouwversnelling te kunnen waarmaken en meer flexibel te zijn bij het maken van plannen. Dit heeft de huidige gemeenteraad op 2 juli 2019 unaniem bepaald. Of het in de toekomst wenselijk blijkt om toch maximale bouwhoogtes te bepalen, wordt nog nader bekeken in het kader van de Omgevingsvisie, zo bepaalde de gemeenteraad onlangs.

Conclusie

Het zal duidelijk zijn dat, willen we genoeg woningen bouwen  voor onze inwoners, we niet aan inbreiding en verdere verstedelijking (inclusief hoogbouw) van Veldhoven zullen ontkomen. Tenzij we er radicaal voor kiezen om steeds vaker ‘nee’ te moeten verkopen aan mensen, die woonruimte zoeken in Veldhoven. Dat zou niet mijn keus zijn. Wat mogelijk wel wenselijk is, is om op korte termijn zones aan te wijzen, waar mensen bij nieuwe bouwplannen rekening moeten houden met hogere bouwaccenten dan dat we misschien gewend zijn. Het kan op bepaalde plekken, kijk bijvoorbeeld maar naar de hoogte van de Abdijtuinen, tussen Veldhoven-dorp, Zonderwijk en d’Ekker in. Maar een ding kan niet: veel bouwen zonder verder te verdichten via inbreiding inclusief hoogbouw. Dat staat vast.