Leestijd - 10 minuten
Het kan niemand ontgaan zijn dat voor de zomervakantie samenspraak nadrukkelijk op de agenda stond van de gemeenteraad. Aanleiding daarvoor was o.a. de geplande hoogbouw aan de Bossebaan, waartegen een groep omwonenden bezwaar maakte. Ook eerder al was er discussie in de raad over de nieuwe verkeersafwikkeling rond de Sondervick als gevolg van de bouw van woningen in het plan Huysackers.
Inspraakavonden brengen niet altijd het beste in mensen naar boven en zelden wordt de discussie echt zuiver gevoerd. Enerzijds is er altijd het individuele belang dat zich tegen het collectieve belang verzet, maar ook is vaak onduidelijk namens wie men nu spreekt. De bezwaarmakende stem is de enige stem die gehoord wordt in de raad en onduidelijk is hoe groot deze precies is en hoe deze gewogen moet worden.
Daarnaast zijn inwoners teleurgesteld als hun standpunt niet wordt overgenomen en ‘de politiek’ dus niet naar hen luistert. Raadsleden aan de andere kant doen moeite om de inhoudelijke technische consequenties van besluiten te overzien en tegelijkertijd recht te doen aan de insprekers. Vaak een lastige opgave.
Aangezien er in ieder geval onduidelijkheid is over het proces van samenspraak met inwoners is besloten een nieuwe aanpak op te zetten. Ik heb het portefeuille onderdeel Samenspraak van Ad van den Oever overgenomen, zodat hij niet in de spagaat kwam enerzijds ruimtelijke plannen te willen realiseren en anderzijds gesprekspartner moest zijn voor omwonenden over samenspraak. En ook om er weer een keer fris naar te kunnen kijken.
De allereerste conclusie was dat er veel discussie over de terminologie is. We gaan daarom onze woordkeus aanpassen. Met samenspraak bedoelen we voorbereidend overleg met inwoners, bedrijven of instellingen over brede beleidsthema’s die een algemene inbreng vragen van de deelnemers. Denk bijvoorbeeld aan de totstandkoming van de visie op schuldhulpverlening. Cliënten, sociale instellingen, inwoners en belangengroepen hebben meegedacht welke accenten er moeten worden gelegd en hebben actief meegedacht over de nieuwe beleidsnotitie.
De andere vorm noemen we burgerparticipatie. Als er een ruimtelijke ontwikkeling komt in je omgeving en je als omwonende daar je mening over wilt geven of misschien zelfs invloed op de planvorming wil hebben, dan heet dat burgerparticipatie. In deze vorm is duidelijk dat er geen breed thema speelt, maar juist een heel concreet plan dat direct invloed heeft op de leefomgeving van hen die bij de burgerparticipatie betrokken zijn.
Omdat de gemoederen in het voorjaar hoog waren opgelopen in de raad hebben we besloten op korte termijn meteen wat kleine verbeteringen aan te brengen in het proces van burgerparticipatie, omdat de Bossebaan niet het enige ruimtelijke plan was dat op de agenda stond.
Die aanpassingen zijn samen te vatten in drie hoofdbestanddelen: vroegtijdige informatieverstrekking, inbreng van inwoners vóór besluitvorming door het College van B&W over een principeverzoek én een inzicht voor de raad in het gevolgde participatietraject.
Met tijdige informatievoorziening streven we ernaar dat de initiatiefnemer van het plan zo vroeg mogelijk de omgeving informeert. Dat kan natuurlijk niet altijd (bv als er nog grond aangekocht moet worden en men de prijs niet zelf wil opdrijven), maar in veel gevallen is het zeker mogelijk om vroegtijdig aan omwonenden te laten weten wat er ongeveer in hun buurt staat te gebeuren.
Aangezien er altijd discussie is over hoeveel mensen men dan moet informeren is afgesproken dat er in een straal van 500 meter om het plan mensen geïnformeerd moeten worden. Dat vanwege het motto: liever te veel dan te weinig gecommuniceerd. De initiatiefnemer van het plan moet dan aangeven bij het indienen van zijn principeverzoek of en hoe hij omwonenden heeft geïnformeerd en wat daar het resultaat van is.
Na het principe verzoek volgt een participatieproces dat afhankelijk van de complexiteit en impact van het project grootser of beperkter van opzet is. Helder is wel dat de volledige burgerparticipatie wordt vastgelegd in verslagen en met de eventuele bestemmingsplanwijziging ter beschikking wordt gesteld aan d eraad, zodat deze op basis van vastgestelde verslagen het proces van burgerparticipatie kan beoordelen.
Deze en enkele andere uitgangspunten hebben we vastgelegd in Tijdelijke kaders burgerparticipatie en die nota is nog voor de zomervakantie vastgesteld. Een eerste overleg met eerdere bezwaarmakers leerde ons dat dit al een verbetering zou zijn ten opzichte van eerdere trajecten, maar we zijn nog niet helemaal tevreden.
Afgesproken met de raad is dat we dit een tijdje gaan proberen, dan gaan evalueren en dat de definitieve regels worden vastgelegd tijdens de vaststelling van de Veldhovense omgevingsvisie, waarbinnen burgerparticipatie een onderdeel is.
We hopen hiermee duidelijkheid te geven aan inwoners die zich door de komst van de Omgevingswet onzeker voelden over hun positie nu niet langer de gemeente, maar de projectontwikkelaar verantwoordelijk is geworden voor het burgerparticipatietraject.
We wachten de evaluatie of en zijn ondertussen druk bezig de nieuwe regels te implementeren in ons gemeentebeleid en -werkwijze. De eerste resultaten zijn bemoedigend, maar het kan vast nog beter. Daar blijven we aan werken vanuit GBV om te zorgen dat de stem van de inwoners écht gehoord wordt.
Mariënne van Dongen-Lamers
wethouder
